Terugval bij verslaving, de beste tips om een terugval te voorkomen

Een terugval bij verslaving komt enorm vaak voor. Mensen kicken af, zijn volledig in herstel, en 1 relatief klein dingetje kan ze weer compleet verslaafd maken. Laten we gelijk met de deur in huis vallen. Waarom vallen mensen zo terug bij een verslaving? Dat ligt aan het verslavingsgeheugen. Het verslavingsgeheugen is zeer hardnekkig. Ga er maar van uit, dat verslavingen altijd iets is wat je vaker doet. Iets wat je veel doet, wordt een gewoonte. Over lange tijd wordt een gewoonte, zelfs deel van je karakter. Nu je karakter bepaalt voor een groot deel wie je bent en daardoor ook je levensloop.

Veranderen is moeilijk

veranderen is moeilijk

Nu iedereen weet wel als je iemand goede raad geeft om te veranderen, dat je vaak te horen krijgt; “Maar ik ben ik nu 1-maal zo!” Je ziet ook dat de meeste terugval bij verslaving komt omdat alles ingericht is op de verslaving. Je leefomgeving, je uitgavenpatroon, je gedrag, je eetpatroon, hoe jij je voelt van binnen, echt het heeft overal invloed op. Stel je zou stoppen, dat voel jij je in eerste instantie meestal nog slechter ook, omdat je allerlei krijgt. Geen wonder eigenlijk dat de meeste mensen terugvallen bij een verslaving.

Uit voorgaande kom je al snel tot de conclusie dat er eigenlijk wel 3 typen van verslavingen zijn.

  1. fysieke verslaving – je hebt een fysieke afhankelijkheid van een middel. Je krijgt lichamelijke klachten als je het middel niet gebruikt.
  2. sociale verslaving – je kunt prima zonder, alleen binnen een bepaalde context (bijvoorbeeld met vrienden) heb je het nodig
  3. geestelijke verslaving – Daarbij kun je fysiek wel zonder het middel, maar je het leven is eigenlijk niet meer leuk zonder gebruik. Je bent alleen maar bezig met niet-gebruiken of de volgende mogelijkheid. Het niet-gebruiken is continu aanwezig als bron van stress, en alleen door te gebruiken kun je jezelf van die stress verlossen.

De meest hardnekkige verslavingen zijn zijn vaak een combinatie van die 3 soorten verslavingen. Elk van die verslaving dien je herkennen, te erkennen, en te bekennen om af te kicken en een terug van je verslaving(en) te voorkomen.

Verslaving lijkt voor je hersenen van levensbelang

Een verslaving grijpt ook nog eens op in op bepaalde stoffen zoals dopamine en serotonine die van enorm belang zijn bij het voortbestaan van de mens. Een mens zal moeten eten, drinken en seks moeten hebben om zijn voortbestaan te garanderen.  Nu stoffen zoals dopamine en serotonine worden vaak nog eens extra gestimuleerd en geactiveerd door drugs of research chemicals dan dat gewoon op natuurlijke wijze gebeurd.

veranderen noodzakelijk

Echter jij weet inmiddels dat juist afkicken van de verslaving van levensbelang voor je is. Kijk is verslaving geen probleem voor jou, dan waarom zou je van je verslaving af willen komen. Blijf lekker gebruiken zou ik zeggen als jij je er prettig bij voelt.

Je goede geheugen maakt terugval bij verslaving makkelijker

De prikkels die te maken hebben met verslavende middelen worden dan ook opgeslagen in je langetermijngeheugen als hele belangrijke informatie. Dus bij het minste of geringste, zelfs wanneer je maar zijdelings in aanraking komt met jouw verslaving gaat het brein weer helemaal aan. IK HEB DIT ABSOLUUT NODIG OM TE OVERLEVEN! PAK HET NU! Je weet dat als je het pakt, je gelijk even van het hele probleem af bent. Ik las laatst een verhaal over Wim Kieft waarin dat langetermijngeheugen heel duidelijk naar voren komt.

Wim Kieft

Wim Kieft: “Ik ging mezelf steeds meer voor de gek houden, wiste uit zelfbescherming de nummers van de dealers uit mijn telefoon, maar leerde ze tegelijkertijd uit mijn hoofd, zodat ik toch weer kon bellen. Pas gebeurde er trouwens iets grappigs, ik heb een beetje gezeik met mijn huis, iets met de fundering en ik moest bij iemand een boodschap achterlaten op de voicemail, dat ze me terug moesten bellen. Wat denk je, spreek ik het mobiele nummer van een van mijn oude dealers in!”

Je ziet precies hoe de snelweg in je hoofd werkt. Wim Kieft heeft stress, normaal gezien bij stress of iets van zenuwachtigheid was daar altijd zijn grote vriend – de dealer! Het zit zelfs zo in zijn hoofd dat hij blijkbaar op bijna onbewust niveau toch nog die dealer wil bellen! Zo zie je maar weer hoe moeilijk het is om een terugval bij verslaving te voorkomen.

Mensen kunnen slecht in de toekomst kijken

verslavingsgedrag-voorspellen

En mensen zijn nu 1-maal slecht in langetermijnplanning. Hersenen kunnen niet zo goed in de toekomst denken. Sterker nog, jongere mensen tot 25 jaar oud, hebben die mogelijkheid vaak niet eens in hun hersenen. Hersenen raken pas helemaal volgroeid tot 25 jaar oud. De laatste verbindingen in hersenen van de prefrontale cortex worden pas voltooid als je ergens tussen 20 en 25 jaar oud bent. Deze verbindingen die in je hersenen worden voltooid, hebben vooral te maken met vooruitzien, en plannen op lange termijn.

Vaak raak je op jonge leeftijd verslaafd ergens aan. Allerlei verbindingen worden in je hersenen aangelegd, en na 2 jaar verslaving, is de verslaving de 6-baans snelweg in je hoofd. Niet iets gebruiken is het kronkelige junglepad geworden, die je moet open hakken om van A naar B te komen. Daarnaast zijn bepaalde middelen zoals bijvoorbeeld alcohol ook daadwerkelijk schadelijk voor de ontwikkeling van datzelfde stuk van je brein.

Sommigen mensen hebben een slecht ontwikkelde prefrontale cortex

prefrontale cortex

Daarnaast zijn er bepaalde mensen die ook nog eens extra verslavingsgevoelig zijn. Niet iedereen die alcohol gebruikt, raakt er verslaafd aan. Niet iedereen die verslaafd is aan alcohol, valt terug. Er zijn duidelijke aanwijzingen dat bij die mensen de prefrontale cortex minder goed ontwikkeld of zelfs beschadigd is.

De prefrontale cortex is namelijk betrokken bij cognitieve en emotionele functies als beslissingen nemen, plannen, sociaal gedrag en impulsbeheersing. Verschillende circuits die belangrijk zijn voor het transport van de neurotransmitter dopamine hebben uitlopers naar de prefrontale cortex. Verder zijn er ook duidelijk verschillen te zien tussen mannen en vrouwen bij verslaving. Geef het je maar te doen om van een verslaving af te komen. En dat loert daar altijd nog de terugval, nou je zou van die angst om terug te vallen al weer verslaafd kunnen raken….

Zonder goed ontwikkelde prefrontale cortex gaat de amygdala namelijk nogal oplichten. De amygdala werkt onbewust en probeert uit alle macht elk gevaar (plotselinge, “vreemde” veranderingen worden door de amygdala vaak gezien als gevaar)  te voorkomen. Hierdoor kun je eigenlijk niet meer logisch nadenken, en ben je zeker weer vatbaar voor een terugval.

Nu dit was de inleiding nu de 10 beste tips om een terugval bij verslaving te voorkomen:

Terugval bij verslaving voorkomen, tip 1.

Zorg dat je niet alleen bent.

Alle programma’s, inclusief het 12 stappen programma en Weight Watchers werken met iets van een sociaal systeem. Of zouden dat moeten doen. Het is de grootste factor voor succes.

Sterker nog als je kijkt naar het 12 stappen programma – wat het meest gebruikte systeem bij de verslavingszorg is – zie je iets opvallends.

Eerste stap       : Erkennen van je verslaving en de machteloosheid.
Tweede stap    : Toegeven dat je hulp nodig hebt.
Derde stap       : De hulp aanvaarden.
Vierde stap       : De balans opmaken van je leven.
Vijfde stap       : Je misstappen bekennen tegenover jezelf en tegenover anderen.
Zesde stap       : Ontdek je zwakheden en tekortkomingen.
Zevende stap   : Werk aan je tekortkomingen en zwakheden.
Achtste stap   : Maak een lijst met mensen die je schade hebt berokkend en wees bereid het goed te maken.
Negende stap : Zoek daadwerkelijk contact met deze personen en probeer het goed te maken, behalve als je hen of anderen daarmee zou kwetsen.
Tiende stap      : Maak er een gewoonte van om kritisch te kijken naar jezelf en erken onmiddellijk de fouten die je maakt.
Elfde stap         : Creëer rust in je leven door meditatie of iets waardoor jij deze rust en kalmte ervaart.

Stap 12: Geef je ervaringen door aan anderen die het nodig hebben.

Je ziet van de 12 stappen heeft de helft van die stappen iets met andere mensen te maken. Ik heb zelfs stap 12 apart gezet omdat daarin je zelf ook andere mensen gaat helpen met jouw contact. Een hele sterke beloningsfactor voor het groepsdier mens, is sociaal contact. De belangrijkste graadmeter voor overleving is leven in een groep. Samen sterk. Als je als kind niet geknuffeld of aangeraakt wordt, ga je dood. Je zet eigenlijk een hele werkelijke belangrijke overlevingsfactor in de realiteit (sociaal contact) tegenover een onwerkelijke belangrijke beloningsfactor in je hoofd (verslaving).

De basis van veel verslavingen

Veel verslavingen worden ook in eerste instantie in de hand gewerkt doordat jij jezelf als alleen ervaart. Jij bent gepest, hebt geen zelfvertrouwen, voelt je anders, of voelt je niet op je gemak of ongelukkig. Vaak kun je hier moeilijk over praten of kun je het niet delen. Sommige drugs of bepaalde research chemicals zorgen dan ervoor dat jij je wel op je gemak voelt. Echter dat werkt soms kort, soms lang, alleen soms raak je langzaam van de regen in de drup.

Bijvoorbeeld, drugs als coke kunnen ervoor zorgen dat je steelt op je werk, omdat je geld nodig hebt. Je bent nu een belangrijk sociaal contact, je werk kwijt. Je liegt daarover tegen je relatie, je ouders en daardoor raak je daar nog meer binding mee kwijt. Relaties raak je kwijt met de omgeving, omdat ze niet met een verslaafde om willen gaan, en zo werkt de verslaving eigenlijk alleen maar meer terugval in de hand. Hulp bij een verslaving is nodig.

Te meer omdat vaak de enige sociale omgang die je nu nog hebt, vaak met andere verslaafden of mensen die gebruiken is.

“Florian had inmiddels een compleet netwerk van mensen die ook gebruikten om zich heen gecreëerd: „Mijn kamer was een soort buurthuis: er werd aan de lopende band drugs gebruikt. Ik verwaarloosde mezelf en was vervreemd van mijn familie. ” (Bron Metronieuws)

Tevens heb je hulp nodig omdat vaak je door verslaving nog al wat kapot hebt gemaakt. Het is een stuk makkelijker om helemaal van het padje af je naasten van je vervreemd te hebben, in een puinhoop te leven of elke deurwaarder uit te schelden. Boeien….Alleen als je nuchter bent en je ziet de pijn in de ogen van degene die je lief heb, en jij bent daar de oorzaak van….Soms al genoeg om weer aan de drugs te gaan en dus tot een terugval bij jouw verslaving. Zie stap 8 en 9. Dat is waar je hulp bij nodig hebt om je leven weer op orde te krijgen. Jij hebt meestal al zoveel kracht nodig om van die hardnekkige verslaving af te komen. Samen sta je sterk.

Terugval bij een verslaving voorkomen, tip 2

Verander van omgeving

veranderen van omgeving

Het sociale aspect werkt dus ook een andere kant op. Het meest succesvolle programma wat betreft GHB verslaving is dat ze mensen verplaatsen naar een andere locatie. Zeg je woont in Leeuwarden, je gaat wonen in Margraten (klein dorpje in Limburg) Dit zorgt ervoor dat je ouwe getrouwe triggers als vrienden die ook GHB gebruiken, niet aanwezig zijn. Ook zorgt het ervoor dat je omgeving geheel anders is. Hierdoor moet je al van heel wat gewoontes af zien te komen. Je hersenen komen in een soort leerstand. Een stand waarin je makkelijker ook wat nieuws kan leren.

Gemeenten beroepen zich op regiobinding, waarbij het achterliggende idee is dat zorgcliënten het best gedijen in bestaande netwerken van familie, vrienden of werk’, zegt Nispa-directeur Boukje Dijkstra. ‘Bij veel ghb-verslaafden is het juist nodig om het oude netwerk los te laten. Want zodra ze vanuit de verslavingskliniek terugkomen in de oude gemeenschap, zien we veel patiënten binnen drie maanden terugvallen in hun verslaving.’

Dus de omgeving waarin jin je bevindt, bepaalt uiteindelijk voor een groot deel welke (standaard) handelingen je op dagbasis doet. Veranderen van omgeving kun je ook proberen te doen in je hoofd met behulp van psychiaters of psychologen, en middelen als 2-FDCK (lees ketamine bij depressie) en 1P-LSD (lees meer over microdosering).

Maar dit betekent dus ook dat we onze handelingen en gewoontes kunnen veranderen door simpelweg onze omgeving te veranderen, en het samen ziet gaan met het aantal stappen die je moet nemen om een gewoonte uit te voeren. Ook heel veel simpele triggers zullen zich niet meer voordoen.

Als zoiets niet genoeg lukt, ga dan over tot drastischer maatregelen als een afkickkliniek in Zuid-Afrika of Schotland, of ga letterlijk leven in een compleet andere omgeving van de wereld.

Terugval van verslaving voorkomen, tip 3

Begin tot een oplossing te komen met wat aan de basis van je verslaving ligt

Zorg dat je probleem wat aan de basis van je verslaving stond wordt opgelost. Mocht dat onzekerheid zijn, ga iets doen aan die onzekerheid. Mocht dat een trauma zijn, ga iets doen aan dat trauma enzovoorts. Dat is natuurlijk moeilijk met schulden, iedereen die je een onbetrouwbare lul of trut vindt, en een maatschappij die verder met een grote boog om je heen loopt. Echter om een terugval te voorkomen, is dat toch wel een hele belangrijke. Echter het 1e belangrijke is dat je wel weet en erkent dat er een basis aan een verslaving is. Als je dat nog niet weet, ja begin dan daar maar eens mee. Stap 6 en 7 van het 12 stappen programma zijn er niet voor niets.

Terugval van verslaving voorkomen, tip 4

Vervang de verslaving door iets anders

Middelen gebruiken is best leuk, het levert je een beloning op. Het zijn vaak de gevolgen die niet zo leuk zijn. Nu zijn er ook veel verslavingen die niet zulke grote gevolgen hebben. Er zijn zelfs verslavingen die een betere beloning opleveren. De bekendste is natuurlijk sporten. Sporten maakt een lichaamseigen stof aan, en je wordt lichamelijk sterker en je ziet er beter uit. Je gaat je ook beter voelen. Nu is het in het begin natuurlijk weer alleen maar een hel. Je zult geen enkele endorfine bemerken, aangezien je met coke of speed daar al flink gebruik van heb gemaakt.

Ook mensen helpen kan verslavend zijn omdat het je zo goed laat voelen. Je voelt je niet meer nutteloos, en je voelt je ondanks dat jij je niet goed voelt, beter doordat je andere mensen kan helpen. Stap 12 van het stappenprogramma is niet voor niks.

Terugval bij verslaving voorkomen, tip 5

Pas het lange termijn geheugen aan

Een hele belangrijke nieuwe ontwikkeling is de EDMR techniek. EDMR staat voor Eye Movement Desensitization and Reprocessing. Het wordt al veel vaker gebruikt bij traumaverwerking. In het kort werkt het ongeveer zo, mensen denken aan het trauma wat ze hebben meegemaakt. Echter ondertussen krijg je ook allerlei piepjes en/of  lichtjes te zien.

lange termijn geheugen bij verslaving

Als je binnen komt begint de EDMR begeleider met je te vragen aan bijvoorbeeld een lekker snuifje coke  terug te denken. Dat dien je te doen inclusief de bijbehorende beelden, gedachten en gevoelens. Eerst gebeurt dit om meer informatie over de beleving van je verslaving te verzamelen. Daarna wordt het er een proces opgestart waarbij geprobeerd wordt je lange termijn geheugen wat betreft verslaving minder sterk weg te schrijven. De EDMR begeleider zal vragen de gebeurtenis opnieuw voor de geest te halen. Maar nu gebeurt dit in combinatie met een afleidende stimulus. Bijvoorbeeld door een koptelefoon waarbij piepjes of geluiden afwisselend links en rechts worden aangeboden . Er wordt gewerkt met ‘sets’ (= series) stimuli.

Na elke set wordt er even rust genomen. De de EDMR begeleider zal de cliënt vragen wat er in gedachten naar boven komt. De EMDR procedure brengt doorgaans een stroom van gedachten en beelden op gang, maar soms ook gevoelens en lichamelijke sensaties. Vaak verandert er wat. De cliënt wordt na elke set gevraagd zich te concentreren op de meest opvallende verandering, waarna er een nieuwe set volgt.

Hoe werkt EDMR bij verslaving?

Op het moment dat jij je geheugen oproept van een element van je verslaving kan dat geheugen een tijdje manipuleerbaar zijn. Men dacht dat niet kon, alleen geheugen blijkt gewoon goed te kneden te zijn. Je hebt bijvoorbeeld wel eens gehoord van mensen die door rare therapieën of politieverhoren allerlei levensechte herinneringen hebben gekregen. Herinneringen die achteraf totaal niet waar bleken te zijn, en van buitenaf erin zijn gestopt. Vaders zijn door hun eigen kinderen beschuldigd van seksueel misbruik, terwijl er na een tijdje niets van waar bleek te zijn. Mensen hebben moorden bekend, en geloofden zelf dat ze het gedaan hadden. Nu denk dat je dat ook wel kan vertrouwen dat je lange termijn geheugen veranderd kan worden.

eheugen is manipuleerbaar

Net zoals een nicotine pleister of baclofen dien je dat te zien als een hulpmiddel. Wel iets groter als een nicotine pleister, want het lange termijn geheugen is het echt de grootste boosdoener bij jouw eventuele terugval bij verslaving. Ook neurofeedback zou wel eens kunnen helpen. Hierbij denk je aan je triggers voor je verslaving, en zie je op beeld je hersengolven. Nu kun je met hulp en oefening die hersengolven veranderen. Ook dat zou weer kunnen helpen om terugval bij verslaving te voorkomen.

Nu in het kort dus: Zoek hulp, verhuis, neem therapie, ga wat anders doen, en behandel je hardnekkige verslavingsgeheugen met EDMR. Dit alles zou je enorm kunnen helpen om terugval bij verslaving te voorkomen.

Terugval bij verslaving voorkomen